Stal nierdzewna jest dziś elementem wyposażenia każdej kuchni. Stosowana w domach oraz lokalach komercyjnych stal nierdzewna jest stopem metali, wykazującym się niezwykłą trwałością, bezpieczeństwem w kontakcie z żywnością oraz znakomitymi właściwościami użytkowymi. Sztućce, naczynia, akcesoria kuchenne oraz sprzęty AGD, wykonane ze stali nierdzewnej to tylko przykłady zastosowania tegoż materiału. Doskonale prezentująca się stal nierdzewna zachwyca gładkością, połyskiem oraz komfortem użytkowania, który widoczny jest na co dzień. Naczynia oraz sztućce, wykonane z wysokiej jakości materiału są ozdobą kuchni i jadalni oraz gwarancją przygotowania i spożycia potraw z użyciem pięknych, nowoczesnych akcesoriów.
Historia stali nierdzewnej – kiedy odkryto ten funkcjonalny stop?
Przez wiele stuleci w domach mieszkalnych oraz lokalach gastronomicznych używano sztućców, wykonywanych ze srebra lub zwykłej stali. Szlachetne, drogocenne srebro stosowane było najczęściej podczas wyjątkowych okazji, natomiast zwykła stal szybko ulegała korozji. Dopiero w XX wieku dokonano przełomowego odkrycia, zapewniającego efektywne zastosowanie stalowych naczyń w kontakcie z kwasami, używanymi w kuchni. Stal nierdzewna jest stopem żelaza i chromu, wzbogaconym o zawartość niklu, który po raz pierwszy powstał na początku XX wieku w Niemczech, Wielkiej Brytanii lub Szwajcarii. Każdy z tych krajów rości sobie prawo do pierwszego wytworzenia przedmiotu ze stali nierdzewnej, jednak potwierdzone jest, iż Anglik, Harry Brearley, pracujący dla przemysłu zbrojeniowego w Sheffield został uznany za ojca stali nierdzewnej. W roku 1913 użył on po raz pierwszy nazwy stal nierdzewna dla mieszanki żelaza z węglem i chromem, którego zawartość w składzie nieco przewyższała 12%. Wymogiem, powszechnie stosowanym dla stali nierdzewnej jest minimalna zawartość chromu, plasująca się na poziomie 10,5%. Testowana w kontakcie z octem oraz sokiem z cytryny stal wykazała się właściwościami kwasoodpornymi i szybko znalazła zastosowanie w produkcji noży (R.F.Mosley) oraz w przemyśle zbrojeniowym (kadłuby statków, elementy broni palnej). Dziś stal nierdzewna cieszy się ogromną popularnością w wielu dziedzinach, począwszy od gastronomii, skończywszy na medycynie.
Jak powstaje stal nierdzewna? Sposób produkcji stalowych sztućców i akcesoriów
Stal nierdzewna powstaje w złożonym procesie produkcji, której początek stanowi połączenie rudy żelaza z koksem. Powstaje wtedy surówka. Następnie przetwarza się ją w spiek. Mieszanka wraz z koksem podgrzewana jest do bardzo wysokich temperatur (w granicach 200 ̊C) i roztapiana. Roztopioną mieszankę poddaje się wzbogaceniu o pierwiastki, np. chrom, nadające powstającej stali określonych właściwości. Kolejnym etapem produkcji stali nierdzewnej jest transport powstałej mieszanki w specjalnie przegotowanych kadziach do miejsca, w którym poddawana jest chłodzeniu oraz hartowaniu. W stalowni powstały półprodukt jest czysty i gotowy do dalszej obróbki. Walcowanie oraz rozciąganie są kolejnymi etapami, koniecznymi do powstania stali nierdzewnej w znanej nam formie. Szlifowanie, polerowanie, grawerowanie to czynności, dzięki którym stal nierdzewna zyskuje jakość, dzięki której doceniana jest w codziennym użytkowaniu.
Materiały, potrzebne do powstania stali nierdzewnej
Stal szlachetna powstaje w wyniku zdecydowanie wolniejszego procesu utleniania, porównywalnego do czasu powstawania zwykłej blachy. Stop żelaza, chromu i niklu powinien, jak już wspomniano posiadać zawartość co najmniej 10,5% chromu. Oznaczenia wyrobów ze stali nierdzewnej złożone są z dwóch liczb, informujących o procentowej zawartości pierwiastków, tworzących stal. Pierwsza liczba informuje o zawartości chromu, druga natomiast przedstawia procentową zawartość niklu. Naczynia, sztućce oraz akcesoria kuchenne wykonywane są ze stali nierdzewnej, opatrzonej symbolami:
- 21/0
- 18/0
- 18/8
- 18/10
Zawartość niklu (druga wartość) decyduje o trwałości wyrobów oraz ich właściwościach alergicznych. Sztućce i naczynia pozbawione niklu są magnetyczne, natomiast zawierające nikiel nie posiadają właściwości magnetyczne i są bardziej kwasoodporne. Stal nierdzewna kwasoodporna oznaczana jest skrótem INOX.
Nieocenione właściwości stali nierdzewnej, wykorzystywanej do produkcji sztućców i naczyń
Produkcja sztućców oraz naczyń, przystosowanych do kontaktu z produktami żywnościowymi spełnia rygorystyczne wymogi, dotyczące bezpieczeństwa użytkowania. Sztućce, wykonane ze stali chromoniklowej są produktami, których jakość potwierdza certyfikat ISO 9001:2015, a każda partia wyprodukowanych noży, widelców, łyżek i łyżeczek podlega kontroli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Akcesoria kuchenne, sztućce oraz naczynia ze stali szlachetnej nie ulegają korozji, doskonale przewodzą ciepło, są odporne na uszkodzenia w postaci wgnieceń oraz zarysowań. Higieniczną czystość naczyń można utrzymać bardzo łatwo dzięki ich nienagannie gładkiej powierzchni. Kwasoodporna stal nierdzewna jest produktem, odpowiednim do bezpośredniego kontaktu z żywnością w każdej temperaturze. Nie wchłania zapachów oraz nie ulega odbarwieniom, dlatego możliwe jest zróżnicowane wykorzystanie naczyń w użytku domowym oraz w gastronomii.
Zastosowanie naczyń i sztućców ze stali nierdzewnej na co dzień
Wysoka jakość naczyń oraz sztućców, wykonanych ze stali nierdzewnej widoczna jest w ich precyzyjnym wykonaniu oraz trwałości, która utrzymuje się przez wiele lat. Produkty stalowe nie tracą swoich właściwości. Stal szlachetna wykorzystywana jest nie tylko w użytku domowym, ale i komercyjnym. Sztućce ze stali nierdzewnej można pokryć azotkiem tytanu, aby wzmocnić ich trwałość oraz nadać im złotawego odcienia. Ze stali szlachetnej powstają naczynia do gotowania (garnki, patelnie), naczynia do serwowania potraw (półmiski, miski, patery), a także pojemniki, służące do przechowywania produktów spożywczych w lodówce. Niezastąpione, duże pojemniki stalowe na produkty świeże służą pracownikom gastronomii podczas wstępnej obróbki mięsa, warzyw oraz owoców. To w nich pozostawiane są elementy na czas marynowania oraz produkty cukiernicze w trakcie chłodzenia. Ze stali nierdzewnej powstają lady gastronomiczne, blaty, wózki, a także termosy dystrybucyjne do lodów. Stal szlachetna jest materiałem, z którego wykonuje się niezawodne urządzenia gastronomiczne: piekarniki, mikrofalówki, a także zlewozmywaki, noże kuchenne i regały, przystosowane do wydawania gotowych dań.